Program "Ropa za żywność"
("Oil-for-Food" Programme)

Program "Ropa za żywność" utworzono w 1995 roku dla złagodzenia sankcji nałożonych na Irak po inwazji tego kraju na Kuwejt w sierpniu 1990 roku. Zgodnie z założeniami programu, Irak wymienia swoje dochody pochodzące ze sprzedaży ropy na żywność, środki medyczne i inne artykuły służące ludności cywilnej. Pomocą zostało objętych 60% Irakijczyków. Program "Ropa za żywność" zawieszono 17 marca 2003 roku, kiedy to Sekretarz Generalny wycofał personel Narodów Zjednoczonych z Iraku tuż przed rozpoczęciem akcji militarnej. W ramach programu od 1995 r. zatwierdzono kontrakty na łączną sumę 42 miliardów dolarów. Do marca 2003 zrealizowano zamówienia o wartości 26 miliardów dolarów. Dalsza pomoc o wartości 11.2 miliarda jest w trakcie realizacji.

Rezolucją 1472 z 28 marca 2003 roku Rada Bezpieczeństwa jednogłośnie przyjęła zmiany w  programie "Ropa za żywność" dla Iraku. Udzieliła Sekretarzowi Generalnemu większych kompetencji do zarządzania programem przez najbliższe 45 dni. Rada Bezpieczeństwa upoważniła Sekretarza Generalnego i jego przedstawicieli do ustalenia alternatywnych miejsc dostaw humanitarnych, zarówno w Iraku jak i poza jego granicami. Zadaniem Kofi Annana jest także zaplanowanie dostaw humanitarnych i terminu ich realizacji.

W swej rezolucji Rada Bezpieczeństwa wyraziła gotowość do nadania dalszych uprawnień Sekretarzowi Generalnemu wraz z unormowaniem się sytuacji w tym kraju i wznowieniem działalności ONZ. Gotowa jest także rozważyć możliwość przekazania dodatkowych funduszy na pomoc humanitarną.

24 kwietnia 2003 roku Rada Bezpieczeństwa przedłużyła do 3 czerwca 2003 roku okres zarządzania przez Sekretarza Generalnego Programem "Ropa za żywność". Pozwoli to na przekazanie do Iraku dostaw znajdujących się już w trakcie realizacji. W sumie w ramach programu "Ropa za żywność" zatwierdzono dla Iraku 10 miliardów dolarów, z czego do końca kwietnia 2003 roku wykorzystano 454 miliony.

W rezolucji 1483 z 22 maja 2003 r. Rada Bezpieczeństwa zadecydowała, by Sekretarz Generalny wypełniał swoje obowiązki związane z programem "Ropa za żywność" przez kolejne 6 miesięcy od czasu wydania tej rezolucji. Po 6 miesiącach działanie programu ma zostać ostatecznie zakończone. Ponadto, utworzono specjalny Fundusz Rozwojowy dla Iraku (Development Fund for Iraq), który ma otrzymać nadwyżki środków z zasobów programu "Ropa za żywność".

Pracownik ważący porcje do miesięcznego "koszyka żywnościowego" w Erbil (północny Irak)

Więcej informacji o programie "Ropa za żywność"