Priorytetowe działania na rzecz realizacji regionalnych Milenijnych Celów Rozwoju


(Przegląd raportu)

Przed każdym państwem stoją odrębne wyzwania, które wyznaczają ogólne trendy uznane jako priorytety. Jednym ze wspólnych wyzwań jest zapewnienie, że mniejszości etniczne i biedne regiony uzyskają planowane inwestycje na realizację Milenijnych Celów Rozwoju. Niektóre priorytety regionalne zostały przedstawione poniżej. Są one omówione bardziej szczegółowo w serii raportów końcowych Projektu Milenijnego.

Afryka Subsaharyjska. Standardowa diagnoza sytuacji w Afryce Subsaharyjskiej zakłada, że region ten doświadcza kryzysu rządów. Jest to uproszczenie. W wielu regionach Afryki działają sprawne rządy, biorąc pod uwagę poziom dochodów i skalę biedy, jednakże regiony te wpadły w pułapkę ubóstwa. Wyzwania w zakresie rozwoju regionu są głębsze niż kwestia sprawowania rządów. Wiele krajów wymaga zdecydowanych działań w zakresie inwestycji publicznych, by poradzić sobie z problemami związanymi z wysokimi kosztami transportu, ogólnie małymi rynkami, niskoproduktywnym rolnictwem, niekorzystnymi dla rolnictwa warunkami klimatycznymi, wysoką zapadalnością na choroby i niskim stopniem upowszechnienia technologii pochodzących z zagranicy.

Oparta na Celach Milenijnych strategia dla Afryki Subsaharyjskiej musi skoncentrować się na rozwoju obszarów wiejskich na rzecz Afrykańskiej Zielonej Rewolucji Dwudziestego Pierwszego Wieku i strategiach zwiększenia produktywności szybko rozwijających się miast, zwłaszcza w odniesieniu do produkcji towarów eksportowych, która wymaga dużej liczby pracowników. Systemy zdrowia publicznego w Afryce wymagają poważnych inwestycji, by sprostać pandemii HIV/AIDS, gruźlicy i malarii i by zapewnić usługi z zakresu zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, co umożliwi znaczący i dobrowolny spadek wskaźnika płodności. Strategie w obszarze oświaty muszą skupiać się na zwiększeniu infrastruktury i zasobów ludzkich oraz na stwarzaniu korzystnych warunków umożliwiających naukę dziewczętom i studentom pochodzącym z grupy ryzyka. Kontynent ten wymaga również poważnych inwestycji w infrastrukturę związaną z zarządzaniem zasobami wodnymi i energią. Muszą być również podjęte energiczne działania w zakresie rozwoju nauki i integracji regionalnej. We wszystkich aspektach rozwoju strategie dla Afryki muszą zwracać szczególną uwagę na sytuację dziewcząt i kobiet, które zazwyczaj borykają się z poważnymi uprzedzeniami i barierami prawnymi, społecznymi i politycznymi.

Azja Wschodnia i Południowo-wschodnia. Azja Wschodnia i Południowo-wschodnia poczyniły ogromny postęp w realizacji wielu Celów, zwłaszcza w zakresie ograniczenia ubóstwa, głodu i nierówności płci. Gospodarka Chin rozwija się szybko, jednakże wciąż wymaga dużych inwestycji w systemy zdrowia publicznego, infrastrukturę obszarów wiejskich, oświatę, jak również w zarządzanie zasobami naturalnymi w celu zniwelowania niepożądanych efektów szybkiej industrializacji. Wyzwania środowiskowe obejmują zarządzanie lasami i bioróżnorodnością oraz zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza i wody. W innych częściach Azji Wschodniej i Południowo-wschodniej wymagane są podobne inwestycje w zakresie infrastruktury, środowiska i usług socjalnych, jak również skoncentrowanie się na systemach zarządzania sektorem publicznym i zwiększeniu kompetencji w zakresie nauki i technologii.

Azja Południowa. W Azji Południowej notuje się szybki postęp w ograniczaniu ubóstwa, zwłaszcza dzięki dynamicznemu wzrostowi gospodarczemu w Indiach. Jednakże zarówno na obszarach wiejskich jak i miejskich wciąż występuje szerokie zjawisko skrajnego ubóstwa. Priorytetowe inwestycje obejmują poprawę infrastruktury i usług podstawowej opieki zdrowotnej, zwiększenie dostępu do wysokiej jakości szkolnictwa, zapewnienie infrastruktury dla rolnictwa (drogi dojazdowe, pomieszczenia do składowania produktów); poprawa zarządzania zasobami wodnymi dla rolnictwa (nawadnianie, zbieranie wody deszczowej i zarządzanie zasobami wody gruntowej), poprawę warunków życia w slumsach i usprawnienie zarządzania sektorem publicznym. Programy inwestycyjne powinny skupiać się również na osiągnięciu równości płci i integracji marginalizowanych grup ludności, w tym społeczności niższych kast i bezkastowych oraz rdzennych ludów.

Wspólnota Niepodległych Państw - Azja Środkowa. Kraje Azji Środkowej doświadczają wielorakich konsekwencji rozpadu Związku Radzieckiego, niekorzystnego położenia geograficznego wewnątrz kontynentu i niewystarczających inwestycji w infrastrukturę transportową, umożliwiającą połączenie regionu z rynkami światowymi. Ze względu na spadek wielu wskaźników rozwoju ludzkiego w przeciągu ostatnich 15 lub więcej lat, region ten potrzebuje szerokiej gamy inwestycji w podstawową infrastrukturę w zakresie transportu i energii, polepszonych urządzeń wodnych i sanitarnych oraz bardziej skutecznych systemów ochrony zdrowia i oświaty. Kraje powinny zwiększyć zdolności instytucjonalne w sektorze publicznym, ograniczać korupcję i zwiększyć współpracę transgraniczną w celu poprawy integracji regionalnej i zarządzania zasobami naturalnymi. Ponadto wiele krajów musi stworzyć korzystniejsze warunki polityczne dla rozwoju sektora prywatnego.

Wspólnota Niepodległych Państw - Europa. Wiele krajów tego regionu wciąż wychodzi z kryzysu spowodowanego rozpadem Związku Radzieckiego, jednakże region ten jest ogólnie na właściwej drodze do realizacji Celów. Strategie inwestycji powinny koncentrować się na budowaniu zdolności systemów zarządzania sektorem publicznym, mobilizacji zasobów dla obciążonych systemów ochrony zdrowia i oświaty oraz planowaniu i zarządzaniu środowiskiem. Wiele krajów w procesie transformacji potrzebuje również skierować usługi do grup wykluczonych i marginalizowanych.

Środkowy Wschód i Afryka Północna. Ten region idzie w dobrym kierunku w zakresie większości wskaźników, jednakże realizacja Celów wymaga przyspieszenia tempa ogólnego postępu. Priorytety obejmują działania mające na celu wsparcie równości płci, znaczące poszerzenie dostępu do wysokiej jakości usług zdrowotnych i realizację programów dotyczących upustynnienia i niedoborów wody. Inne priorytety to zwiększenie szans w zakresie edukacji i zatrudnienia dla młodych ludzi, polepszenie warunków życia na obszarach wiejskich i zainwestowanie w rozwój lokalnej nauki i technologii.

Ameryka Łacińska i Karaiby. Ameryka Łacińska, najbardziej zaawansowany region z grupy rozwijających się regionów, poczyniła niewielki postęp w realizacji Celów. Nierówności są tu skrajne, często w wyniku podziałów etnicznych i wyzwania w zakresie rozwoju gospodarczego pozostają szczególnie poważne w krajach Andów, Ameryki Środkowej i niektórych państwach Karaibów. Głównymi priorytetami dla całego regionu są poprawa zarządzania zasobami naturalnymi i polepszenie systemów ochrony zdrowia, zwłaszcza w krajach Karaibów, gdzie zachorowalność na HIV/AIDS jest wysoka lub stanowi zagrożenie. Ponieważ większość biednej ludności regionu żyje na terenach miejskich, podstawowymi potrzebami są rozbudowa infrastruktury miejskiej i poprawa warunków życia w slumsach. Kraje muszą również poczynić poważne inwestycje w podstawową infrastrukturę obszarów wiejskich, ukierunkowując działania na marginalizowane tereny i grupy ludności. Potrzebne są duże inwestycje publiczne, by pobudzić rozwój lokalnych innowacji naukowych i technologii.

Kraje najsłabiej rozwinięte. Kraje te wymagają szczególnej pomocy, ponieważ bez względu na prowadzone polityki czy jakość rządów nie są one w stanie zaspokoić podstawowych potrzeb ze środków krajowych. Wsparcie dla tych krajów powinno być zgodne z Programem Działań Narodów Zjednoczonych z Brukseli, który określa główne obszary pomocy mającej na celu wydostanie się krajów najsłabiej rozwiniętych z pułapki ubóstwa. Są to m.in. rozwój zasobów ludzkich, inwestycje w likwidację ograniczeń po stronie popytu, ochronę środowiska i bezpieczeństwo żywności.

Kraje rozwijające się otoczone lądem. Kraje te wyjątkowo potrzebują infrastruktury transportowej, integracji rynków regionalnych i zharmonizowanych procedur handlowych. Wiele istotnych zagadnień zostało przedstawionych w Programie Działań z Ałma-Aty. Zmniejszenie kosztów transportu wymaga poważnych inwestycji w zakresie budowy dróg, kolei, energii i infrastruktury komunikacyjnej.

Kraje rozwijające się położone na małych wyspach. Kraje te, skupione na Karaibach i w Oceanii, muszą sprostać wyzwaniom postawionym przez ich wielkość i położenie geograficzne, które ograniczają możliwości zróżnicowania gospodarczego i sprawiają, że są one bardzo narażone na zagrożenia naturalne. Program Działań na rzecz krajów rozwijających się położonych na małych wyspach ustalony na Barbados w 1995 roku powinien otrzymać światowe wsparcie polityczne i finansowe. Ponieważ kraje te są narażone na skutki wzrostu poziomu morza i niszczenie raf koralowych z powodu zmian klimatycznych, oprócz potrzebnych inwestycji, niezbędnych do realizacji Celów, kraje te będą wymagać zaplanowanych inwestycji w celu przystosowania się do konsekwencji ocieplenia klimatu.

Kraje zagrożone klęskami żywiołowymi. Kraje narażone na klęski żywiołowe, takie jak surowe warunki pogodowe, susze, trzęsienia ziemi, erupcje wulkanów, powodzie i plagi wymagają specjalnych inwestycji w zakresie tworzenia siatek bezpieczeństwa socjalnego, infrastruktury łagodzącej skutki katastrof, systemów wczesnego ostrzegania, profilaktycznego planowania akcji ratunkowych i pomocy kryzysowej. Te inwestycje powinny zostać poczynione na długo przed wystąpieniem kataklizmu, zarówno by przewidywać, jak również łagodzić jego skutki oraz reagować natychmiast po jego zakończeniu wtedy, gdy stawką są życie i cierpienie ludzi.

 
 
Dokument opracowany przez Ośrodek Informacji ONZ w Warszawie na podstawie materiałów ONZ, styczeń 2005 r.
WSTECZ DO GÓRY