Tematem przewodnim tegorocznych obchodów Światowego Dnia Habitatu jest planowanie przyszłości dla obszarów miejskich. Ma on na celu podkreślenie naglącego problemu zaspokojenia potrzeb szybko powiększającej się liczby mieszkańców miast.
Największe wyzwania XXI wieku dla środowiska miejskiego to szybki rozwój wielu miast i upadek innych, ekspansja szarej strefy oraz wpływ miast na pogłębianie lub łagodzenie zmian klimatycznych. Dane napływające z całego świata pokazują, że kraje nie radzą sobie z tymi wyzwaniami. Świadczą o tym takie zjawiska jak niekontrolowane rozrastanie się miast oraz ich nieplanowany rozwój. Setki milionów mieszkańców miast pozostają w coraz większym stopniu narażone na podnoszące się poziomy mórz, zalewanie terenów przybrzeżnych oraz inne niebezpieczeństwa związane z klimatem.
W wielu miastach, zarówno krajów rozwiniętych jak i rozwijających się, zauważono niepokojącą tendencję: z jednej strony wzrost liczby ekskluzywnych i zamkniętych osiedli podmiejskich, z drugiej zaś równocześnie powiększeniu uległy przeludnione obszary mieszkalne, enklawy etniczne, slumsy oraz nieformalne zasiedlenia. Wyłoniły się również rażące kontrasty pomiędzy technologicznie zaawansowanymi i dobrze obsługiwanymi dzielnicami biznesowymi a innymi obszarami, które charakteryzują się upadającym przemysłem, zakładami produkcyjnymi wykorzystującymi pracowników i podejmowaniem nieformalnych przedsięwzięć.
Niezbędne jest lepsze i sprawiedliwsze planowanie obszarów miejskich. Nowe pomysły wdrażane przez dobrze zarządzane miasta na całym świecie wskazują drogę do zrównoważonej urbanizacji. Ale pozostaje jeszcze wiele do zrobienia. Biedni mieszkańcy miast potrzebują lepszych praw do własności ziemskiej i dostępu do ziemi. Wszystkie miasta potrzebują bezpiecznego i przyjaznego środowisku transportu publicznego, zabezpieczenia potrzeb mieszkaniowych, szpitali i usług sektora publicznego. Istnieje potrzeba uruchomienia finansowania rozwoju urbanistycznego.
Kluczem do tych celów jest planowanie. Odniesie ono zamierzony skutek tylko wtedy jeśli będzie wspierane przez dobre zarządzanie oraz gdy biedni mieszkańcy miast uzyskają wpływ na podejmowane decyzje dotyczące ich życia. Planowanie będzie najbardziej skuteczne tam, gdzie władze stanowczo podejmą walkę z korupcją. Organy Narodów Zjednoczonych, takie jak UN-HABITAT, służą istotną pomocą w zakresie rozwijania możliwości i kompetencji państw, prowadzenia badań, zarządzania i dzielenia się wiedzą.
Na początku nowego urbanistycznego wieku mamy świadomość istniejących problemów i wiemy jak je rozwiązać. Doskonale rozumiemy, że nikt nie może być ignorowany, a już w szczególności biedni mieszkańcy. W Światowym Dniu Habitatu złóżmy zobowiązanie do podjęcia planowych działań przyczyniających się do osiągnięcia lepszej, bardziej zielonej i zrównoważonej przyszłości dla naszej coraz bardziej zurbanizowanej planety.