Dziedziny współpracy:
Rozwój
Utrzymywanie pokoju i zapobieganie konfliktom
Środowisko i zrównoważony rozwój
Pomoc humanitarna
Prawa człowieka
Handel
Kultura
Współpraca w dziedzinie rozwoju
W dziedzinie rozwoju Unia Europejska współpracuje z ONZ głównie poprzez Sojusz Agend Narodów Zjednoczonych ds. HIV/AIDS (UNAIDS), Pomoc na rzecz Rozwoju (UNDAF), Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP), Bank Światowy (WB), Światowy Program Żywnościowy (WFP). Przedstawiciele Unii Europejskiej biorą także udział w licznych konferencjach i szczytach organizowanych przez Narody Zjednoczone.
Unia Europejska przykłada dużą wagę do umacniania swych stosunków z ONZ w dziedzinie rozwoju. Chociaż udało się osiągnąć znaczny postęp w zakresie ustalania wspólnej polityki i działań, wciąż istnieje potrzeba polepszenia i zwiększenia efektywności partnerstwa. Współpraca Unii i systemu ONZ zmienia się z kontaktów ad hoc i współpracy opartej na realizacji pojedynczych projektów na bardziej praktyczne i systematyczne współdziałanie.
Wiosną 2001 roku, Komisja Europejska przyjęła dokument "Budowa efektywnego partnerstwa z ONZ w dziedzinie rozwoju i spraw humanitarnych" (Building an effective partnership with the UN in the fields of development and humanitarian affairs). Analizuje on sposoby polepszenia kontaktów między Unią a ONZ oraz wpływ polityki rozwojowej Unii na system Narodów Zjednoczonych.
Unia Europejska i kraje członkowskie ONZ z Afryki, Karaibów i obszaru Pacyfiku osiągnęły poważny sukces we wzajemnych stosunkach, którego ukoronowaniem było podpisanie umowy w Cotonou w 2000 roku. Partnerstwo Europy z tymi krajami rozwinęło się od czasu powstania Systemu Zrzeszeń (Association System) w 1957 roku. W latach 1963 i 1969 przyjęto konwencje z Yaoundé, a cztery kolejne konwencje z Lomé podpisano w latach 1975, 1980, 1985 i 1990.
Głównym celem umowy z Cotonou jest zmniejszenie ubóstwa. Ma to zostać osiągnięte przez współpracę gospodarczą oraz wspieranie integracji regionalnej państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku. W tym kontekście Unia Europejska negocjuje umowy w zakresie regionalnego partnerstwa gospodarczego i utworzenia regionalnych stref wolnego handlu. Proces ten powinien pomóc krajom Afryki, Karaibów i Pacyfiku zintegrować się stopniowo ze światową gospodarką, nadając znaczenie umocnionej regionalnej współpracy jako częściowej odpowiedzi na wyzwania globalizacji.
Unia Europejska przekazuje pomoc finansową na zmniejszenie zadłużenia krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku zgodnie z inicjatywą redukcji długów krajów ciężko zadłużonych (heavily indebted poorest countries - HIPC). Jako największy dawca pomocy na świecie UE przekazuje fundusze do Banku Światowego i do administrowanego przez niego Funduszu Zaufania (HIPC Trust Fund).
Połączone wysiłki i międzynarodowa współpraca Unii i ONZ na rzecz zwalczania chorób zakaźnych takich jak malaria, gruźlica i HIV/AIDS to kluczowe kwestie dla rozwoju i bezpieczeństwa w krajach rozwijających się, zwłaszcza w Afryce. W tym kontekście UE w pełni wspiera pracę Sojuszu Agend Narodów Zjednoczonych ds. HIV/AIDS (UNAIDS) i sponsorujących go organizacji.
Unia Europejska aktywnie wspiera także dążenia do osiągnięcia Milenijnych Celów Rozwoju. Szczególną uwagę zwraca na wyeliminowanie skrajnego ubóstwa i głodu.