WARSZAWA (29 listopada 2024 r.) – Graeme Reid, niezależny ekspert ONZ ds. przemocy i dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową, wezwał dzisiaj Rząd Rzeczypospolitej Polskiej do podjęcia szybkich i zdecydowanych kroków w celu zwalczania dyskryminacji i przemocy wobec osób homoseksualnych, biseksualnych, transpłciowych i innych osób nienormatywnych płciowo (LGBT).
Na zakończenie swojej dziesięciodniowej wizyty ekspert ONZ stwierdził: „W celu usunięcia naruszeń praw człowieka Parlament musi podjąć działania na rzecz niezbędnych reform prawa antydyskryminacyjnego w Polsce”. Ekspert dodał, że „brak odpowiedniej ochrony ma szkodliwy wpływ na osoby LGBT”.
Graeme Reid wspomniał, że powolne tempo zmian legislacyjnych wprowadzanych przez Rząd RP jest źródłem rozczarowania i frustracji wielu spośród 130 przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego i władz, z którymi spotkał się w różnych rejonach kraju.
„W trakcie mojej wizyty usłyszałem wiele chwytających ze serce osobistych historii. Na przykład homoseksualnemu mężczyźnie odmówiono możliwości odwiedzin umierającego partnera z powodu braku prawnego uznania ich związku. Osoby transpłciowe zmuszane są pozywać rodziców, aby uzyskać prawne uznanie zmiany płci. Dzieci są wyrzucane z domów, prześladowane przez rówieśników w szkołach i mają trudności z uzyskaniem pomocy psychologicznej w odpowiednim czasie. Na szczęście, nawet małe kroki mogą znacząco pomóc w walce z takimi przejawami dyskryminacji”, stwierdził ekspert.
„Wzywam władze do wprowadzenia szybkich i zdecydowanych zmian legislacyjnych w celu zapewnienia zgodności praw i polityk Rzeczypospolitej Polskiej z międzynarodowymi standardami praw człowieka, w tym dotyczącymi dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową”, dodał Graeme Reid.
Niezależny ekspert odbył wizytę w Polsce w dniach 18-29 listopada 2024 r., podczas której spotkał się z przedstawicielami administracji, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, krajowej instytucji praw człowieka, jak również z osobami LGBT, w stolicy, w Krakowie, Lublinie, Wrocławiu i Poznaniu.
Ekspert wyraził zadowolenie z wystosowanych w grudniu 2023 r. przez Rząd RP przeprosin za sponsorowaną przez Państwo w ubiegłych latach dyskryminacyjną retorykę skierowaną przeciwko osobom LGBT.
„Po ośmiu latach promowanej przez Państwo wrogiej retoryki wobec osób LGBT i skierowanej przeciwko nim polityki publicznej, skutki dla zdrowia psychicznego są alarmujące. Dotarły do mnie doniesienia o próbach samobójczych i samobójstwach wśród młodzieży LGBT w niektórych rejonach Polski w konsekwencji odrzucenia przez najbliższych, prześladowania w szkole oraz niewystarczającego dostępu do opieki zdrowotnej, edukacji i wsparcia psychologicznego, które pomogłyby im w radzeniu sobie z tak trudną codziennością” – stwierdził ekspert.
Ekspert z zadowoleniem przyjął również uznanie przez przedstawicieli Rządu niepełnej zgodności polskiego prawa i polskich polityk ze standardami międzynarodowymi, co potwierdzają międzynarodowe trybunały praw człowieka. Równie pozytywna była informacja, że władze dążą między innymi do lepszej ochrony osób LGBT przed przestępstwami z nienawiści, do zapewnienia osobom tej samej płci możliwości zawierania związków partnerskich oraz ustanowienia klarownej ścieżki prawnej prowadzącej do uzgodnienia płci metrykalnej.
Niezależny ekspert przedstawi pełny raport z wizyty na posiedzeniu Rady Praw Człowieka w czerwcu 2025 r.
KONIEC
Niezależny ekspert działa w ramach tzw. Specjalnych Procedur Rady Praw Człowieka. Procedury Specjalne, zrzeszające największą grupę niezależnych ekspertów w systemie praw człowieka ONZ, to ogólna nazwa niezależnych mechanizmów Rady stosowanych do działań rozpoznawczych i monitorowania sytuacji w poszczególnych krajach bądź kwestii tematycznych na całym świecie. Eksperci działający w ramach Specjalnych Procedur pracują na zasadzie wolontariatu; nie są oni pracownikami ONZ i nie otrzymują wynagrodzenia za swoją pracę. Są niezależni od rządów państw i wszelkich organizacji i pełnią swoje funkcje we własnym imieniu.
W razie pytań i próśb ze strony mediów prosimy o kontakt z Brianem Griffey’em (+41 79 444 3781 / hrc-ie-sogi@un.org).
W przypadku pytań ze strony mediów dotyczących innych niezależnych ekspertów ONZ prosimy o kontakt z Dharishą Indragupthą (dharisha.indraguptha@un.org) lub Johnem Newlandem (john.newland@un.org).
Doniesienia o pracy niezależnych ekspertów ONZ ds. praw człowieka dostępne są w serwisie X na profilu @UN_SPExperts.