Raport o Milenijnych Celach Rozwoju na rok 2015 udowadnia, że wysiłki społeczności międzynarodowej dążącej do realizacji ośmiu ambitnych Milenijnych Celów Rozwoju określonych w Deklaracji Milenijnej w 2000 r. odniosły sukces i zapoczątkowały najbardziej skuteczny ruch na rzecz przeciwdziałania ubóstwu w historii świata.
To właśnie na bazie osiągnięć Milenijnych Celów Rozwoju jest opracowywana nowa agenda zrównoważonego rozwoju świata zawierająca cele zrównoważonego rozwoju - ma ona zostać przyjęta przez państwa członkowskie ONZ we wrześniu 2015 roku.
Poniższe dane pokazują postęp, jaki został dokonany w poszczególnych regionach świata.
Afryka Subsaharyjska
- Ubóstwo: W regionie Afryki Subsaharyjskiej aż do końca roku 2002 nie udawało się obniżyć wskaźnika ubóstwa poniżej poziomu z roku 1990. W latach 1990 - 2015 wskaźnik ubóstwa w regionie spadł o 28 procent. Obecnie 41 procent ludności musi przeżyć za mniej niż 1,25 USD dziennie.
- Głód: Odsetek osób niedożywionych zmniejszył się z poziomu 33 procent w latach 1990 - 1992 do 23 procent w latach 2014 - 2016.
- Edukacja na poziomie podstawowym: W latach 2000 - 2015 współczynnik skolaryzacji na poziomie podstawowym netto wzrósł o 20 punktów procentowych, co oznacza, że w Afryce Subsaharyjskiej odnotowano największą poprawę sytuacji na tle wszystkich innych regionów od czasu wyznaczenia Milenijnych Celów Rozwoju. W latach 1990 - 2012 liczba bezwzględna dzieci przyjętych do szkół w regionie zwiększyła się ponad dwukrotnie – z 62 milionów do 149 milionów. Jednak spośród 57 milionów dzieci nieuczęszczających do szkoły podstawowej na całym świecie w 2015 r., w Afryce Subsaharyjskiej mieszkają 33 miliony. Ponad połowę tej liczby (55 procent) stanowią dziewczęta.
- Równość płci: W 2015 r. wśród dziesięciu państw zajmujących najwyższe miejsca w światowych rankingach dotyczących reprezentacji kobiet w parlamencie znalazły się 4 państwa z regionu Afryki Subsaharyjskiej, z Rwandą na czele, gdzie kobiety sprawują ponad 60 procent mandatów w parlamencie.
- Umieralność dzieci: Wskaźnik umieralności dzieci poniżej piątego roku życia spadł o 52 procent z poziomu 179 zgonów na 1000 żywych urodzeń w roku 1990 do 86 zgonów w roku 2015. Mimo że w Afryce Subsaharyjskiej wciąż proporcjonalnie umiera najwięcej dzieci, to w latach 2005 - 2013 wskaźnik umieralności dzieci spadał pięć razy szybciej niż w latach 1990 -1995.
- Zdrowie matek: W ciągu ostatnich dwudziestu lat współczynnik śmiertelności matek spadł o 49 procent – w 1990 r. na 100 000 żywych urodzeń umierało 990 matek, a w 2013 r. – 510.
- Choroby zakaźne: W regionie stale zmniejsza się skala rozprzestrzeniania się wirusa HIV – liczba nowych zakażeń na 100 osób w wieku od 15 do 49 lat spadła o ponad 50 procent. W latach 2000-2015 na całym świecie udało się zapobiec 6,2 miliona zgonów na skutek malarii, przy czym szacuje się, że 69 procent uratowanych osób to dzieci poniżej piątego roku życia w regionie Afryki Subsaharyjskiej.
- Woda i infrastruktura sanitarna: W 2015 r. do ulepszonych źródeł wody ma dostęp 20 procent więcej osób niż w roku 1990. W latach 1990-2015 odsetek ludności korzystającej z odpowiednich urządzeń sanitarnych zwiększył się z 24 do 30 procent.
Afryka Północna
- Ubóstwo: W Afryce Północnej udało się zrealizować cel obniżenia o połowę wskaźnika skrajnego ubóstwa pięć lat przed terminem wyznaczonym na rok 2015. Odsetek osób, które muszą przeżyć za mniej niż 1,25 USD dziennie, spadł z poziomu 5 procent w 1990 r. poniżej 1 procenta w 2015 r.
- Głód: W regionie już prawie całkowicie wyeliminowano poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa żywnościowego, obniżając ogólny poziom tego zagrożenia poniżej 5 procent. Zrealizowano także cel zmniejszenia o połowę odsetka niedożywionych dzieci – w 1990 r. 10 procent dzieci poniżej 5 roku życia miało niedowagę, a w 2015 r. współczynnik ten wyniósł 4 procent.
- Edukacja na poziomie podstawowym: W Afryce Północnej, gdzie w 1990 r. współczynnik skolaryzacji wynosił 80 procent, w 2015 r. udało się osiągnąć cel powszechnego dostępu do edukacji na poziomie podstawowym. W 1990 r. na 100 chłopców przyjętych do szkoły podstawowej przypadały tylko 82 dziewczęta; obecnie na 100 chłopców przypada 96 dziewcząt.
- Równość płci: W ciągu ostatnich dwudziestu lat nie poprawiono dostępu kobiet do pracy za wynagrodzeniem – kobiety wciąż obejmują mniej niż jedną piątą płatnych miejsc pracy poza sektorem rolnictwa. Z drugiej strony kobiety rosną w siłę w polityce. Udział procentowy mandatów sprawowanych przez kobiety w parlamencie wzrósł z poziomu 4 procent w roku 2000 do 25 procent w roku 2015.
- Umieralność dzieci: Wskaźnik umieralności dzieci poniżej piątego roku życia spadł o 67 procent, z poziomu 73 zgonów na 1000 żywych urodzeń w roku 1990 do 24 zgonów w roku 2015. Afryka Północna znajduje się w grupie zaledwie trzech regionów, w których udało się osiągnąć cel obniżenia wskaźnika umieralności dzieci poniżej piątego roku życia o dwie trzecie jeszcze przed upływem terminu wyznaczonego na rok 2015.
- Zdrowie matek: Afryka Północna to także jeden z regionów, którym udało się najbardziej obniżyć współczynnik śmiertelności matek (o 57 procent) – w 1990 r. na 100 000 żywych urodzeń umierało 160 matek, zaś w 2013 r. – 69.
- Woda i infrastruktura sanitarna: W latach 1990 - 2015 odsetek osób korzystających z ulepszonych źródeł wody wzrósł z 87 do 93 procent, a odsetek ludności korzystającej z odpowiednich urządzeń sanitarnych zwiększył się z 71 do 89 procent.
Kaukaz i Azja Środkowa
- Głód: W regionie udało się zrealizować cel zmniejszenia głodu o połowę do roku 2015. O połowę spadł także odsetek niedożywionych dzieci. W przedziale czasowym 2014 - 2016 r. udział procentowy niedożywionych osób w całej populacji zmniejszył się do 7 procent.
- Edukacja na poziomie podstawowym: 97,4 procent uczniów, którzy rozpoczęli naukę w szkole podstawowej, ukończyło ostatnią klasę, dzięki czemu region jest coraz bliżej realizacji celu edukacji powszechnej.
- Równość płci: W regionie osiągnięto parytet płci w dostępie do edukacji zarówno na poziomie podstawowym, jak i średnim. Niemalże osiągnięto równy dostęp kobiet i mężczyzn do pracy za wynagrodzeniem, ponieważ w 2015 r. kobiety obejmują 44 na 100 płatnych miejsc pracy poza sektorem rolnictwa. W 2000 r. kobiety obejmowały 7 procent miejsc w niższych izbach parlamentów krajowych i w parlamentach jednoizbowych, według prognoz zaś w roku 2015 odsetek ten wynosi 18 procent.
- Umieralność dzieci: Wskaźnik umieralności dzieci poniżej piątego roku życia spadł o 55 procent, z poziomu 73 zgonów na 1000 żywych urodzeń w roku 1990 do 33 zgonów w roku 2015.
- Zdrowie matek: Region Kaukazu i Azji Środkowej może poszczycić się jednym z najniższych współczynników śmiertelności matek wśród wszystkich regionów rozwijających się – w 2013 r. odnotowano 39 zgonów na 100 000 żywych urodzeń.
- Dostęp do pomocy wykwalifikowanego personelu medycznego przy porodzie był niemal powszechny.
- Woda i infrastruktura sanitarna: W regionie Kaukazu i Azji Środkowej poprawił się dostęp do wody pitnej z poziomu 87 procent w 1990 r. do 89 procent w 2015 r. Jeszcze przed terminem udało się tu osiągnąć cel zmniejszenia o połowę odsetka ludności pozbawionej dostępu do podstawowych urządzeń sanitarnych – w 2015 r. 96 procent osób korzysta z odpowiednich urządzeń sanitarnych.
Azja Zachodnia
- Ubóstwo: Wskaźnik ubóstwa absolutnego spadł z poziomu 5,3 procent w 1990 r. do 1,5 procent w 2011 r. Jednak ostatnio, po latach postępu, odnotowano regres. Oczekuje się, że wskaźnik ubóstwa będzie dalej rosnąć z 1,5 procent do 2,6 procent w latach 2011-2015.
- Głód: W regionie dokonano znaczącego postępu w kwestii niedożywienia dzieci; udział procentowy dzieci z niedowagą poniżej piątego roku życia zmniejszył się z 14 procent w 1990 r. do 4 procent w 2015 r. Jednak w związku z wojną, niepokojami społecznymi i wzrostem liczby uchodźców, wskaźnik niedożywienia w latach 2014 - 2016 wzrośnie o 32 procent w stosunku do lat 1990 - 1992.
- Edukacja na poziomie podstawowym: Skorygowany współczynnik skolaryzacji na poziomie podstawowym netto wzrósł z poziomu 84 procent w 1990 r. do 95 procent w roku 2015. W 1991 r. liczba dziewcząt uczęszczających do szkół podstawowych, średnich i wyższych wynosiła odpowiednio 85, 66 i 63 na 100 chłopców. Obecnie liczba ta wzrosła odpowiednio do 94, 95 i 99 dziewcząt na 100 chłopców. Azja Zachodnia to jedyny region rozwijający się, w którym osiągnięto parytet płciowy w szkolnictwie wyższym.
- Zatrudnienie: W ciągu ostatnich dwudziestu lat odnotowano poprawę dostępu kobiet do pracy za wynagrodzeniem, jednak kobiety wciąż obejmują tylko około jedną piątą płatnych miejsc pracy poza sektorem rolnictwa. Stopa zatrudnienia młodzieży jest o połowę mniejsza od stopy zatrudnienia wszystkich osób w wieku produkcyjnym.
- Równość płci: W Azji Zachodniej kobiety rosną w siłę w polityce. W 2000 r. kobiety obejmowały 4 procent miejsc w niższych izbach parlamentów krajowych i w parlamentach jednoizbowych, w roku 2015 zaś odsetek ten wynosi 12 procent.
- Umieralność dzieci: Wskaźnik umieralności dzieci poniżej piątego roku życia spadł o 65 procent z poziomu 65 zgonów na 1000 żywych urodzeń w roku 1990 do 23 zgonów w roku 2015.
- Udział dzieci w konfliktach: Niemniej jednak trwający konflikt w Syrii ma druzgocący wpływ na edukację dzieci. Według danych Ministerstwa Edukacji w Syrii współczynnik skolaryzacji dla klas 1-12 w roku szkolnym zakończonym w 2013 r. spadł o 34 procent. Szacuje się, że do szkoły chodzi 12 procent dzieci-uchodźców z Syrii w wieku szkolnym (6-14 lat) przebywających w Libanie.
- Woda i infrastruktura sanitarna: W latach 1990 - 2015 odsetek osób korzystających z ulepszonych źródeł wody wzrósł z 85 do 95 procent. W tym samym czasie udział procentowy ludności korzystającej z odpowiednich urządzeń sanitarnych zwiększył się z 80 do 94 procent.
Azja Wschodnia, Południowo - Wschodnia i Południowa
- Ubóstwo: Do roku 2011 w Azji zrealizowano cel obniżenia o połowę odsetka ludzi żyjących w skrajnym ubóstwie. Na skutek poprawy sytuacji w Chinach wskaźnik skrajnego ubóstwa w Azji Wschodniej zmniejszył się z 61 procent w 1990 r. aż do 4 procent w 2015 r. Od 1990 r. wskaźnik skrajnego ubóstwa spadł odpowiednio o 66 i 84 procent w Azji Południowej i Azji Południowo - Wschodniej.
- Głód: W Azji Wschodniej oraz w Azji Południowo-Wschodniej zrealizowano cel dotyczący głodu. Samym Chinom udało się zmniejszyć liczbę osób niedożywionych w regionach rozwijających się o prawie dwie trzecie w porównaniu do roku 1990. Azja Południowa zmaga się z największym problemem głodu – 281 milionów osób żyjących w tym regionie jest niedożywionych.
- Edukacja na poziomie podstawowym: W tych trzech subregionach osiągnięto lub prawie osiągnięto cel zapewnienia powszechnego dostępu do edukacji na poziomie podstawowym. Obecnie do szkoły uczęszcza o wiele więcej dziewcząt niż 15 lat temu. Osiągnięto parytet płci zarówno w dostępie do edukacji na poziomie podstawowym, jak i średnim. Największych postępów dokonano w Azji Południowej. W 1990 r. na 100 chłopców przyjętych do szkoły podstawowej w subregionie przypadały tylko 74 dziewczęta. Obecnie na 100 chłopców przypadają 103 dziewczęta. Mimo to szacuje się, że w Azji Południowej 57 procent dzieci, które teraz nie uczęszczają na lekcje, nigdy nie pójdzie do szkoły.
- Równość płci: Kobiety obejmują coraz więcej płatnych miejsc pracy. Jednak w Azji Południowej udział procentowy kobiet w rynku pracy wynosi między jedną czwartą a jedną trzecią udziału mężczyzn. W latach 2000 - 2015 odsetek miejsc obejmowanych przez kobiety w niższych izbach parlamentów krajowych i w parlamentach jednoizbowych wzrósł z poziomu 7 do 18 procent w Azji Południowej; w Azji Południowo - Wschodniej odnotowano wzrost z 12 do 18 procent; w Azji Wschodniej zaś odsetek ten zwiększył się z 20 do 22 procent.
- Umieralność dzieci: We wszystkich subregionach Azji od 1990 r. wskaźnik umieralności dzieci poniżej piątego roku życia spadł o 60 procent lub więcej.
- Zdrowie matek: W latach 1990 - 2013 współczynnik śmiertelności matek zmniejszył się o ponad 55 procent.
- Choroby zakaźne: W Azji Południowej odnotowuje się o 49 procent mniej nowych zakażeń wirusem HIV. Z drugiej strony w Azji Południowo - Wschodniej i w Azji Wschodniej liczba nowych zakażeń wirusem HIV pozostaje na niezmienionym poziomie lub wzrasta. Zapadalność na gruźlicę zmniejsza się we wszystkich subregionach.
- Woda i infrastruktura sanitarna: Od roku 1990 udział procentowy osób niemających dostępu do ulepszonych źródeł wody pitnej w Azji Wschodniej, Azji Południowo - Wschodniej oraz w Azji Południowej spadł o połowę. Niemniej jednak prawie jedna piąta całej ludności w Azji Południowej nie korzysta z ulepszonych źródeł wody. Natomiast w Azji Wschodniej zrealizowano cel dotyczący dostępu do urządzeń sanitarnych jeszcze przed terminem. W Azji Południowo - Wschodniej oraz w Azji Południowej odsetek osób korzystających z odpowiednich urządzeń sanitarnych zwiększył się od 1990 r. o 25 punktów procentowych. Jednak wciąż ponad połowa ludności w Azji Południowej nie ma dostępu do odpowiednich urządzeń sanitarnych.
Ameryka Łacińska i Karaiby
- Ubóstwo: W regionie Ameryki Łacińskiej i Karaibów udało się zrealizować cel obniżenia o połowę wskaźnika skrajnego ubóstwa – odsetek osób, które muszą przeżyć za mniej niż 1,25 USD dziennie, spadł z poziomu 13 procent w 1990 r. do 4 procent w 2015 r.
- Głód: Udział procentowy niedożywionych osób w całej populacji zmniejszył się z poziomu 15 procent w latach 1990 - 1992 do 6 procent w latach 2014 - 2016. Przy tym latach 201 - 2016 wskaźnik niedożywienia w Ameryce Łacińskiej wynosi mniej niż 5 procent, na Karaibach zaś – 20 procent.
- Edukacja na poziomie podstawowym: Skorygowany współczynnik skolaryzacji netto wzrósł z poziomu 87 procent w 1990 r. do 94 procent w 2015 r., lecz największe postępy poczyniono przed rokiem 2000. Między tymi dwoma subregionami wciąż występują znaczne różnice: na Karaibach do szkoły podstawowej chodzi 82 procent dzieci, w Ameryce Łacińskiej zaś 95 procent.
- Równość płci: W regionie osiągnięto parytet płci w dostępie do edukacji na poziomie podstawowym. W Ameryce Łacińskiej i na Karaibach kobiety wykonują pracę za wynagrodzeniem prawie w takim samym stopniu, jak mężczyźni. 45 na 100 płatnych miejsc pracy poza sektorem rolnictwa obejmują kobiety – to najwyższy współczynnik we wszystkich regionach rozwijających się. Kobiety mają tu najsilniejszą reprezentację w parlamencie (27 procent w 2015 r.) spośród wszystkich regionów rozwijających się – udział procentowy kobiet w parlamencie przewyższa nawet średnią wartość w regionach rozwiniętych.
- Umieralność dzieci: Wskaźnik umieralności dzieci poniżej piątego roku życia spadł o 69 procent z poziomu 54 zgonów na 1000 żywych urodzeń w roku 1990 do 17 zgonów w roku 2015. Osiągnięto cel zakładający zmniejszenie o dwie trzecie wskaźnika umieralności dzieci poniżej piątego roku życia.
- Zdrowie matek: W 2013 r. na Karaibach na 100 000 żywych urodzeń umierało 190 matek. W Ameryce Łacińskiej odnotowuje się o wiele niższy współczynnik umieralności matek – w 2013 r. na 100 000 żywych urodzeń umierało tam 77 matek. W Ameryce Łacińskiej i na Karaibach poczyniono niewielkie postępy w zakresie zmniejszenia liczby porodów wśród nastolatek – odnotowywany tu wskaźnik porodów wśród nastoletnich dziewcząt zajmuje drugie miejsce wśród wszystkich regionów rozwijających się.
- Choroby zakaźne: W latach 2000 - 2015 liczba nowych zakażeń wirusem HIV na Karaibach zmniejszyła się o 56 procent. W tym samym czasie w Ameryce Łacińskiej odnotowano jedynie niewielki spadek liczby nowych zakażeń wirusem HIV. 44 procent osób zakażonych wirusem HIV/chorych na AIDS w całym regionie poddano leczeniu antyretrowirusowemu – to największy odsetek spośród wszystkich regionów rozwijających się.
- Woda i urządzenia sanitarne: W regionie udało się osiągnąć Milenijny Cel Rozwoju dotyczący dostępu do wody pitnej pięć lat przed terminem. Odsetek ludności korzystającej z ulepszonych źródeł wody wzrósł z poziomu 85 procent w roku 1990 do 95 procent w roku 2015. W regionie niewiele brakuje do realizacji celu zmniejszenia o połowę udziału procentowego ludności niemającej dostępu do podstawowych urządzeń sanitarnych. W latach 1990 - 2015 odsetek ludności korzystającej z odpowiednich urządzeń sanitarnych zwiększył się z 67 do 83 procent.
Oceania
- Głód: W Oceanii odnotowano niewielki postęp na drodze do zwalczenia niedożywienia od lat 1990 - 1992 do lat 2014 - 2016. Udział procentowy niedożywionych osób w całej populacji zmniejszył się z poziomu 15,7 procent w latach 1990 - 1992 do 14,2 procent w latach 2014 - 2016. Niewielki postęp w regionie Oceanii wynika z dużej zależności małych wysp, składających się na większość państw w regionie, od importu żywności. Bezpieczeństwo żywnościowe zostało również zachwiane w wyniku klęsk żywiołowych i kataklizmów spowodowanych działalnością człowieka. Niestabilna sytuacja często powoduje zmienność cen oraz nagłe i nieprzewidywalne zmiany w dostępności podstawowych produktów spożywczych.
- Edukacja na poziomie podstawowym: W Oceanii poczyniono istotne postępy w zakresie upowszechniania dostępu do edukacji na poziomie podstawowym. Współczynnik skolaryzacji wzrósł z poziomu 69 procent w 1990 r. do 95 procent w 2015 r. Jednak dziewczęta wciąż napotykają przeszkody na drodze do edukacji na wszystkich poziomach. Według prognoz w 2015 r. w Oceanii na 100 chłopców przyjętych do szkoły średniej przypadnie tylko 86 dziewcząt.
- Równość płci: W ciągu ostatnich dwudziestu lat kobiety uzyskały większy dostęp do pracy za wynagrodzeniem poza sektorem rolnictwa. W tym obszarze w latach 1990 - 2015 odnotowano wzrost o 6 punktów procentowych z poziomu 33 do 39 procent. Odsetek mandatów obejmowanych przez kobiety w parlamencie tylko nieznacznie wzrósł z poziomu 3,6 procent w roku 2000 do 4,4 procent w roku 2015. Oceanii daleko do równości płci w zakresie podejmowani decyzji politycznych.
- Umieralność dzieci: Wskaźnik umieralności dzieci poniżej piątego roku życia spadł o 31 procent z poziomu 74 zgonów na 1000 żywych urodzeń w roku 1990 do 51 zgonów w roku 2015.
- Zdrowie matek: W ciągu ostatnich dwudziestu lat współczynnik śmiertelności matek w Oceanii spadł o ponad połowę – w 1990 r. na 100 000 żywych urodzeń umierało 390 matek, w 2013 r. zaś – 190.
- Choroby zakaźne: W Oceanii odnotowuje się o 25 procent mniej nowych zakażeń wirusem HIV. Na skutek gruźlicy w regionie umiera o dwie trzecie osób mniej.
- Ochrona środowiska: W 1990 r. w Oceanii żaden fragment wybrzeża ani obszar morski nie były chronione. W 2014 r. już 7,4 procent takich terenów było objętych ochroną.
- Woda i infrastruktura sanitarna: W latach 1990-2015 odsetek ludności korzystającej z ulepszonych źródeł wody zwiększył się z 50 do 56 procent. Z drugiej strony udział procentowy ludności korzystającej z odpowiednich urządzeń sanitarnych od 1990 r. pozostał na niezmienionym poziomie 35 procent.