facebook facebook instagram youtube

HIV/AIDS, prawa człowieka w miejscu pracy

publikacja Programu NZ ds. Rozwoju (UNDP) w Polsce


Wskaźniki zakażalności HIV utrzymują się w Polsce na tym samym poziomie od wielu lat, co jest dowodem skuteczności polskiej strategii przeciwdziałania HIV/AIDS. Jednak ze względu na dane o małej zakażalności świadomość potrzeby działań prewencyjnych w zakresie HIV/AIDS uległa w Polsce osłabieniu, by nie powiedzieć „uśpieniu”.

W dzisiejszych czasach zakażenie HIV nie jest już typowe dla wąskich grup społecznych jak homoseksualiści czy narkomani. W statystyce światowej najwięcej zakażeń dokonuje się obecnie na drodze kontaktów heteroseksualnych. W Polsce natomiast liczba zakażeń drogą kontaktów heteroseksualnych rośnie najszybciej. Pewna liczba Polaków żyjących z HIV, oceniana na wiele tysięcy, nawet nie wie o tym, że jest zakażona.

Kwestia HIV/AIDS wymaga szczególnej uwagi również dlatego, że Polska graniczy z regionem o najszybszym w świecie tempie wzrostu zakażeń HIV/AIDS, a rozwój epidemiologiczny tej choroby jest bardzo trudny do przewidzenia. Należy zachować czujność nie tylko w celu powstrzymania dalszych zakażeń, ale także poszerzenia świadomości społeczeństwa w zakresie praw człowieka osób zakażonych HIV, oraz ich prawa do życia w godności. Zakłady pracy są doskonałym polem systematycznego przekazywania wiedzy oraz budowania atmosfery tolerancji i akceptacji, co służy budowaniu właściwej kultury organizacyjnej firmy.

Publikacja "HIV/AIDS, prawa człowieka w miejscu pracy" omawia problemy medyczne, społeczne (w tym socjologiczne i psychologiczne), a także prawne, z którymi osoby zakażone HIV lub chore na AIDS borykają się w miejscu pracy, czy mogłyby się z nimi zetknąć, gdyby były w stanie znaleźć jakiekolwiek zatrudnienie. Problemy te są przedstawiane przez pryzmat światowych i  europejskich standardów ochrony praw człowieka, przy uwzględnieniu stopnia ich inkorporacji do polskiego ustawodawstwa oraz stosowania jego unormowań w codziennej praktyce.

Pracownik chory na AIDS od pewnego stadium rozwoju choroby musi korzystać ze wszystkich uprawnień pracowniczych. Uczestniczy zatem w typowym konflikcie pracy, zwłaszcza z pracodawcą i pracownikami. Przez współpracowników, w tym związkowców, może być postrzegany jako osoba, która zagraża ich zdrowiu, przez opinię publiczną - jako jednostka, która powinna zostać wypchnięta ze środowiska pracy. Pracodawca z kolei jest zainteresowany obniżeniem kosztów pracy. Zatrudniając pracownika i płacąc mu wynagrodzenie oczekuje od niego wydajności i dyspozycyjności. Racjonalną strategią pracownika zakażonego HIV jest zatem ukrywanie stanu swojego zdrowia.

Z przeprowadzonych badań wynika, że opinia publiczna w Polsce, ze względu na wyolbrzymione poczucie zagrożenia wirusem, podporządkowuje prawa jednostki własnemu poczuciu bezpieczeństwa. W ten sposób wzmacnia i sankcjonuje pod względem etycznym dążenie pracodawców do marginalizacji zakażonych, a zarazem demobilizuje zdezorientowanych tą sytuacją działaczy związkowych.

Celem publikacji "HIV/AIDS, prawa człowieka w miejscu pracy" jest analiza tej konfliktowej sytuacji oraz sformułowanie zaleceń poprawy obecnego stanu prawnego i stanu świadomości wszystkich zainteresowanych grup społecznych. Autorzy książki rekomendują m.in. włączenie edukacji z zakresu HIV/AIDS do szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym zwłaszcza kadry kierowniczej, rozszerzenie zakresu przepisów o przeciwdziałaniu dyskryminacji kobiet z wyraźnym uwzględnieniem dyskryminacji zakażonych HIV, wydanie szczególnych dyrektyw co do zasad orzekania o niepełnosprawności osób zakażonych HIV i chorych na AIDS, a także podjęcie badań na temat obecnego i postulowanego statusu społeczno-prawnego osób zakażonych HIV i chorych na AIDS.

Publikacja "HIV/AIDS, prawa człowieka w miejscu pracy" została przygotowana przez specjalistów z dziedziny HIV/AIDS oraz prawników zajmujących się prawami człowieka i prawem pracy. Redaktorem naukowym jest prof. Andrzej Kijowski, kierownik Katedry Prawa Pracy i Prawa Socjalnego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, sędzia Sądu Najwyższego.

Publikacja jest dostępna na stronie internetowej: "HIV/AIDS, prawa człowieka w miejscu pracy"
oraz w przedstawicielstwie UNDP w Warszawie.

2003-03-27

W serwisie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies.

×