Główne obszary działań:
1. Działania badawcze, ocena, monitorowanie i wczesne ostrzeganie. Agendy ONZ opracowują raporty, przeprowadzają analizy i ekspertyzy. Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization - UNESCO) stanowi sekretariat dla Programu Oceny Zasobów Wodnych na Świecie (World Water Assessment Programme).
2. Wspieranie działań związanych ze zmianami klimatu na poziomie globalnym, regionalnym i krajowym. Na szczeblu międzynarodowym główną rolę spełnia Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu. Na szczeblu narodowym przedstawicielstwa Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (United Nations Development Programme - UNDP) i inne agendy ONZ wspierają rządy państw i współpracują z licznymi partnerami (organizacjami pozarządowymi, organizacjami społecznymi, uniwersytetami, instytutami badawczymi i sektorem prywatnym).
Działania obejmują:
- Prowadzenie zintegrowanej polityki, planowanie działań dotyczących takich dziedzin jak woda, energia, oceany, czy też rozwój. Najbardziej zaangażowanymi w te działania agendami są UNDP i Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Rozwoju Przemysłowego (United Nations Industrial Development Organization - UNIDO).
- Budowanie mechanizmów i struktur dla krajów rozwijających się, umożliwiających im podołanie wyzwaniom, jakie stawiają przed nimi zmiany klimatu oraz przystosowanie się do nich.
- Ocena podatności na zmiany klimatyczne i stworzenie polityki zmian klimatycznych, obejmującej kwestie przystosowania się do tych zmian. Agendy, które przewodzą tym działaniom to Program Narodów Zjednoczonych do spraw Ochrony Środowiska (United Nations Environment Programme - UNEP) i UNDP.
- Opracowywanie raportów według metodologii stworzonej przez Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu. Główną rolę w tym zakresie spełniają UNEP i UNDP, przy których działa Fundusz na Rzecz Globalnego Środowiska (Global Environment Facility - GEF).
3. Kluczowe obszary działań ONZ - adaptacja, łagodzenie skutków, technologia i finanse.
Obszar/działanie | Agenda |
Adaptacja |
wprowadzanie zintegrowanego planowania, opracowywanie i ocena strategii |
UNDP, UNESCO, GEF, WMO |
opracowywanie i wdrażanie krajowych programów działań dotyczących przystosowania (National Adaptation Programmes of Action - NAPAs), definiujących priorytetowe obszary działań w krajach najsłabiej rozwiniętych |
UNEP, UNDP |
włączenie tematu zmian klimatycznych do krajowych polityk energetycznych |
Bank Światowy, UNESCO, UNDP, UNEP, IAEA |
włączenie tematu zmian klimatycznych do polityk związanych z zarządzaniem zasobami wodnymi |
UNEP, UNDP, UNESCO, IAEA, UNICEF |
wspieranie lokalnych społeczności w przystosowaniu się do zmian klimatu w zakresie rolnictwa, wyżywienia i rybołówstwa |
IFAD, FAO |
promowanie zrównoważonego rozwoju i ochrony zdrowia w celu zapobiegania wpływowi zmian klimatycznych na stan zdrowia człowiekah |
WHO, UNDP, UNICEF |
podwyższenie świadomości nt. wpływu zmian klimatu na osiedla ludzkie |
UN-Habitat, UNESCO, UNHCR |
skierowanie wysiłków na przystosowanie przemysłu do zmian klimatycznych |
ILO, UNIDO |
redukcja ryzyka katastrof i włączenie zmian klimatu do krajowych priorytetów rozwojowych |
UNDP, UNEP, UNICEF, WMO, WFP, UNOOSA, ITU, FAO, UNESCO, IFAD, UNODC |
Obszar/działanie | Agenda |
Łagodzenie skutków |
wprowadzanie zintegrowanej polityki, planowanie i realizacja programów |
UNEP, UNDP, IFAD, WMO, UNIDO, ESCAP, ITU, IAEA, IFAD, ILO, UNESCO |
ułatwianie dostępu do energii, promowanie strategii skierowanych do osób ubogich i łagodzenie ryzyka zmian klimatu |
Bank Światowy, UNDP/GEF, UNEP, FAO, IFAD, UNCTAD, UNIDO, WMO, UNICEF, UNHCR |
wsparcie programów dotyczących wylesiania i ponownego zalesiania, rozwój mechanizmów redukcji emisji dwutlenku węgla będącej następstwem wycinania lasów |
FAO, UNEP, UNESCO, UNICEF, WFP, UNHCR |
inwestowanie w transport miejski i morski celem ograniczania emisji gazów cieplarnianych |
Bank Światowy, UNDP, GEF, ICAO, IMO, UN-Habitat, WFP, UPU |
wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla |
UNESCO, FAO, IMO |
opracowywanie reguł handlu pomagających krajom ocenić wpływ zmian klimatu |
WTO, UNEP, UNCTAD |
Obszar/działanie | Agenda |
Technologia |
doradzanie państwom w sprawie przyspieszenia rozwoju i ułatwiania transferu technologii przyjaznych środowisku |
EGTT |
udzielanie wsparcia technicznego |
UNDP |
rozpowszechnianie czystych technologii |
UNIDO |
opracowywanie raportów na temat technologii, doradzanie w kwestii efektywnego wykorzystania technologii i popieranie współpracy |
WMO, WHO, IFAD, FAO, IAEA |
prowadzenie przeglądu alternatywnych technologii i wskazywanie nowych potencjalnych źródeł energii (woda, wiatr, biomasa, energia geotermiczna, słoneczna itp.) |
WIPO |
Obszar/działanie | Agenda |
Finansowanie |
współpraca z organizacjami międzyrządowymi, wielonarodowymi, regionalnymi i krajowymi bankami i korporacjami finansowymi |
Bank Światowy, UNDP, OECD, GEF, IMF |
działania w ramach Mechanizmu Czystego Rozwoju |
UNEP, IAEA, UNDP, UNCTAD, UNIDO, ILO, ECA, ESCAP |
działania związane z handlem emisjami dwutlenku węgla |
GEF, UNEP, UNDP, UNCTAD |
zwiększanie świadomości prywatnego sektora na temat wyzwań, jakie przynoszą zmiany klimatu i zachęcanie do podejmowania działań w obszarach łagodzenia skutków i adaptacji |
UNEP, UNDP, UN Global Compact |
Obszar/działanie | Agenda |
Edukacja |
poszerzanie wiedzy i dostępu do informacji na temat przyczyn zmian klimatu |
UNESCO, UNICEF |
popieranie i szerzenie wzrostu świadomości na temat potencjalnych skutków zmian klimatu |
UNEP, UNESCO, WMO, WHO, ITU, FAO, IAEA, UNHCR |
Słowniczek użytych skrótów
CCS |
Wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla (carbon capture and storage) |
CDM | Mechanizm Czystego Rozwoju (Clean Development Mechanism) |
CMP | Spotkanie Stron Protokołu z Kioto (Meeting of the Parties to the Kyoto Protocol) |
COP | Konferencja Stron (Conference of the Parties) |
ECA | Komisja Gospodarcza do Spraw Afryki (Economic Commission for Africa) |
EGTT | Grupa Ekspercka Transferu Technologii (Expert Group on Technology Transfer) ustanowiona przez UNFCCC |
ESCAP | Komisja Gospodarczo - Społeczna do Spraw Azji i Pacyfiku (Economic and Social Commission for Asia and the Pacific) |
FAO | Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa (Food and Agriculture Organization) |
GEF | Fundusz na Rzecz Globalnego Środowiska (Global Environment Facility) |
IAEA | Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (International Atomic Energy Agency) |
ICAO | Międzynarodowa Organizacja Lotnictwa Cywilnego (International Civil Aviation Organization) |
IFAD | Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Rolnictwa (International Fund for Agricultural Development) |
ILO | Międzynarodowa Organizacja Pracy (International Labour Organization) |
IMF | Międzynarodowy Fundusz Walutowy (International Monetary Fund) |
IMO | Międzynarodowa Organizacja Morska (International Maritime Organization) |
IPCC | Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (Intergovernmental Panel on Climate Change) |
ITU | Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (International Telecommunication Union) |
LDCs | Kraje najsłabiej rozwinięte (Least Developed Coutries) |
REDD | Redukcja emisji dwutlenku węgla powodowanej wycinaniem lasów w krajach rozwijających się (reducing emission from deforestation in developing countries) |
UN Global Compact | Inicjatywa Global Compact |
UNCTAD | Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (United Nations Conference on Trade and Development) |
UNDP | Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (United Nations Development Programme) |
UNEP | Program Narodów Zjednoczonych do Spraw Ochrony Środowiska (United Nations Environment Programme) |
UNESCO | Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) |
UNFCCC | Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu (United Nations Framework Convention on Climate Change) |
UN-Habitat | Program Narodów Zjednoczonych ds. Osiedli Ludzkich (United Nations Human Settlements Programme) |
UNHCR | Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UN High Commissioner for Refugees) |
UNICEF | Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci (United Nations Children's Fund) |
UNIDO | Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Rozwoju Przemysłowego (United Nations Industrial Development Organization) |
UNODC | Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości (United Nations Office on Drugs and Crime) |
UNOOSA | Biuro NZ ds. Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej (Office for Outer Space Affairs of the United Nations Secretariat) |
UPU | Powszechny Związek Pocztowy (Universal Postal Union) |
WFP | Światowy Program Żywnościowy (World Food Programme) |
WIPO | Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (World Intellectual Property Organization) |
WMO | Światowa Organizacja Meteorologiczna (World Meteorological Organization) |
WTO | Światowa Organizacja Handlu (World Trade Organization) |