Dochodzenie w sprawie naruszeń praw człowieka (Inquiry procedure)

Dwa ciała traktatowe ONZ mogą przeprowadzać pilne dochodzenia po uzyskaniu informacji dotyczących systematycznych i poważnych naruszeń praw człowieka przez państwa. Przedmiotem dochodzenia są prawa i wolności określone w konwencjach, na mocy których działają te komitety.

Są to:

• Komitet Przeciwko Torturom - przeprowadza tego typu dochodzenia na mocy artykułu 20. Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania;
• Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet - przeprowadza dochodzenia na mocy artykułów od 8. do 10. Protokołu Fakultatywnego do Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form Dyskryminacji Kobiet.

Komitety mogą skierować prośbę o przeprowadzenie poufnego dochodzenia do państw - stron, które uznają ich kompetencje w tym zakresie oraz wyrażają wolę współdziałania.

Procedura

Procedura przewiduje zwrócenie się do państwa - strony z prośbą o współdziałanie w sprawie zbadania otrzymanych przez Komitet informacji i dostarczenie przez to państwo własnych spostrzeżeń.

Komitet Przeciwko Torturom oraz Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet mogą, na podstawie spostrzeżeń państwa - strony oraz innych istotnych informacji, którymi dysponują, wyznaczyć jednego lub kilku swoich członków, którzy w trybie pilnym przeprowadzą poufne dochodzenie i przedstawią sprawozdanie Komitetowi. Procedura Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet przewiduje możliwość złożenia przez jego przedstawicieli wizyty na terytorium państwa - strony, po uzyskaniu zgody tego państwa.

Ustalenia członków Komitetu są następnie badane i przekazywane państwu - stronie postępowania wraz z odpowiednimi uwagami, sugestiami i rekomendacjami.

Państwo ma określony czas na ustosunkowanie się do zaleceń Komitetu. w ramach procedury Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet państwo - strona ma 6 miesięcy na dostarczenie własnych spostrzeżeń odnośnie ustaleń i rekomendacji Komitetu oraz poinformowanie o środkach podjętych w danej sprawie. Komitety mogą podjąć decyzję w porozumieniu z państwem - stroną o zawarciu informacji na temat wyników postępowania i stopnia realizacji zaleceń Komitetu w rocznym sprawozdaniu składanym przez to państwo.

Dokumenty

1. Konwencja w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, Dz.U. z 1989 r., Nr 63, poz. 378.
   http://isip.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19890630378
2. Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment
   http://www2.ohchr.org/english/law/cat.htm
3. Protokół Fakultatywny do Konwencji w sprawie Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet, Dz.U. 1982 nr 10 poz. 71
   http://isip.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19820100071
4. Optional Protocol to the Convention on the Elimination of Discrimination against Women
   http://www2.ohchr.org/english/law/cedaw-one-about.htm